Sociale en psychologische veiligheid
Sociale veiligheid
Sociale veiligheid houdt in dat er geen sprake is van ongewenst gedrag zoals agressie, geweld, seksuele, emotionele of machtsgerelateerde intimidatie en pesten. Ook al acht je de kans klein, je wilt je daar wil op voorbereiden. Ongewenst gedrag heeft invloed op de prestaties van veel meer collega's dan degene die direct betrokken is. Bovendien geeft de Arbeidsomstandighedenwet aan dat je hier beleid op voert.
De meeste organisaties hebben daartoe een gedragscode en bieden toegang tot een vertrouwenspersoon. De vraag is vaak nog wel hoe je hier ook preventief mee om kunt gaan.
Psychologische veiligheid
Psychologische veiligheid gaat een stuk verder dan sociale veiligheid. Dit kan sterk preventief werken omdat mensen zich naar elkaar durven uitspreken met respect en daardoor spanningen niet uit de hand laten lopen.
Bij psychologische veiligheid gaat het om een open sfeer om werkgerelateerde problemen te bespreken zonder angst voor de consequenties wanneer iemand ergens een fout heeft gemaakt. In deze positieve sfeer worden fouten gezien om van te leren en niet op de persoon betrokken maar op de organisatie.
Een hoge mate van psychologische veiligheid zorgt voor een goede werksfeer, een aantrekkelijk werkklimaat voor nieuwe werknemers en een hoge mate van betrokkenheid en productiviteit.
Psychologische veiligheid is hot & happening. Dat is niet zo gek als je bedenkt dat teams waar iedereen zich veilig voelt, beter samenwerkt, beter presteert, blije deelnemers heeft en uiteindelijk tevreden klanten. Omgekeerd kan een gebrek aan psychologische veiligheid leiden tot verminderde prestaties, gebrek aan vertrouwen, werkstress en uiteindelijk zelfs een burn-out of een werkgerelateerde depressie.
Een paar dilemma's:
- Hoe bepaal je waar je zit en hoe je als organisatie kunt groeien in psychologische veiligheid?
- Welke instrumenten hebben teams en individuele medewerkers om hun groei en hun obstakels in kaart te brengen?
- Hoe ga je om met neurodivergente medewerkers die vaak zowel bijzondere kwaliteiten hebben als bepaalde behoeften, ook sociaal?
- Hoe bespreek je psychologische veiligheid wanneer medewerkers zich niet helemaal veilig voelen?
- Hoe kan je de voortgang meten? Kan dat met KPI's?
Wie behoefte heeft aan hulp bij sociale en psychologische veiligheid op het werk, kan mij vragen om te komen adviseren over psychosociale arbeidsomstandigheden, zowel in het kader van de risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) als om de betrokkenheid en het werkplezier te vergroten.